12 Mart 2023 tarihli ve 32130 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ‘Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’ ile kurumlara istisna ve indirim tutarları üzerinden ek vergi getirilmesine ilişkin düzenlemeler getirildi.
Yatırım alan girişimlerin de ödemekle yükümlü kalacağı yeni ek verginin Türkiye’nin Girişim ve Yatırım Ekosistemine çok ciddi olumsuz etki edeceğini ve yatırımcı ilgisinin azalması ve yatırım yapılacak şirketlerin yurt dışına taşınması gibi sonuçların yanı sıra yatırım yapan ve büyüme amacı olan şirketlerin teknoloji geliştirme odaklı yeni ticari faaliyetlerinin olumsuz etkilenmesine de neden olabileceği düşünülüyor.
Yeni ek vergi uygulamasının Türk teknoloji şirketlerine, girişim ve yatırım ekosistemine yıkıcı etkileri olacağını söyleyen Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD), Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) ve Girişimcilik Vakfı ortak bir açıklama yayınladı:
“Ülkemizde 6 Şubat’ta meydana gelen ve hepimizi yasa boğan deprem felaketi sonrasında, toplumumuzun dayanışma ve birlik ruhu içerisinde hareket ederek afetzedelere yardım etme çabaları umut verici olduğu kadar takdire şayandır. Bu zor günlerde ülke ekonomisinin küçük büyük tüm aktörleri depremin ilk gününde başlattıkları seferberlik ile kesintisiz bir şekilde yardımlarını sürdürmektedir.
Ancak, ülkemizin özellikle dış yatırıma ihtiyacı olan bu dönemde alınan yeni ek vergi kararının hem girişimler hem de yatırımcılar tarafında, ayrı ayrı, olumsuz etkileri olacaktır. Ülkemizin gelişmesi, istihdam ve geleceğe yapılan yatırımlar anlamına gelen girişim ekosistemimizde 2022 yılında sadece teknoloji girişimleri 670 milyon dolar yatırım almış ve bu yatırım önemli ölçüde yurt dışından gelmiştir. Ülkemize olan yatırım ilgisinin kaybolmasına neden olacak bu vergi aynı zamanda başarılı girişimleri Türkiye’de kalmaya ikna etmeyi de zorlaştıracaktır. Düzenleme nedeniyle Türkiye’nin yatırıma ihtiyacı olduğu bu dönemde yatırımcılar uzun süre yatırım yapmaktan kaçınacak ve özellikle küçük işletmeler, çaresiz bir şekilde yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır.
Alınan yeni kanun kararı ile girişimler, melek yatırımcılar veya girişim sermayesi yatırım fonlarından aldıkları yatırımların yüzde 10’u tutarında bir vergi yükümlülüğü ile karşı karşıya kalmıştır. Çoğu zarar eden girişimler, aldıkları yatırımları araştırma, teknoloji geliştirme, istihdam gibi ana alanlara yönlendirmektedir. Söz konusu yatırımları emisyon primi üzerinden alan girişim şirketleri aldıkları yatırımın yüzde 10’unu ek vergi olarak ödemek durumunda kalacaktır. Yatırımın kayda değer bir kısmının ek vergiye harcanacak olması hem şirketlerin faaliyetlerini durdurma noktasına gelmesine neden olacak hem de ülkemize gelecek potansiyel yatırımcıların ilgisine olumsuz etki edecektir.
Bugün küçük yatırımlar ve ekipler ile teknoloji üreten girişimlere vergi yükümlülüğü getirilmesi girişim ekosisteminin büyümesi önünde geri dönüşü olmayacak bir engel yaratacaktır. Dolayısıyla ülkemizin teknoloji ve inovasyon alanlarında gelişiminde başat rol üstlenmiş olan, geleceğin unicorn adayı olan şirketlerin vergi yükümlüğü kapsamından çıkarılması özellikle daha fazla üretmeye ve yabancı yatırıma ihtiyacımız olan bu dönemde hayati önem arz etmektedir.
Her koşulda geçtiğimiz yıl sağlanan her türlü istisna veya avantajların zaten konu girişim ve şirketlerin gelişim ve büyümesi için kullanıldığından veya yatırıma dönüşmesinden dolayı çoğunluğunun yeni taze finans kaynağına ihtiyacı varken bu beklenmeyen vergi yükü ticari faaliyetleri son derece olumsuz etkileyecektir.
Tüm bu hususların yanı sıra ‘ölçülülük’, ‘belirlilik’ ve ‘eşitlik’ ölçütleri de dikkate alınarak, mükelleflere getirilen bu düzenlemenin tekrar değerlendirilerek yeniden düzenlemeye gidilmesi elzemdir.Kamuoyunun bilgisine saygıyla sunarız.”