Yazar: Fikri TÜRKEL

Geçen hafta, farklı konularda araştırmalar yayınlayan “Our World in Data” iklim değişikliğinin tarıma etkilerine yönelik bir araştırma yayınladı. Önceki gün de araştırmanın ikinci kısmını yayınlandı. İlk araştırma; iklim değişikliği olmasaydı, tarımın verimliliğinin ne olacağını incelerken, ikincisi iklim değişikliğinin gelecekte tarımı nasıl etkileyeceğine yönelikti.Evet, iklim değişikliğine karşı en savunmasız sektörlerden başında tarım geliyor. Mahsuller, optimum büyüme için belirli CO2 seviyelerine, suya ve sıcaklıklara ihtiyaç duyuyor. İklim değişikliği bu faktörleri etkileyerek tarımsal verimliliği hem olumlu hem de olumsuz yönde sonuçlar doğurabilir. Bu etkileri incelerken, bu etkilere karşı sektörün kendini nasıl konumlandırması gerektiğini sorgulamak istedim.Karbondioksit, ısı ve suİklim değişikliğinin bitki büyümesini etkileyen üç…

12 yıl önce yazdığım bir makalede, geleceğin en çok konuşulacak kelimelerinden bahsetmiştim. Bunların başında kripto para ve yapay zekâ geliyordu. Dünkü, Kripto Para Bilinirlik ve Algı Araştırması sonuçlarını dinlerken, bu yazı aklıma geldi. Kripto para ve blockchain gelecekte sadece konuşmakla kalmayacak, pek çok ekonomideki yapısal taşların yerini de değiştirecek. Peki, şu anda Türkiye’de kripto paraların algısı nedir?Türkiye’de kripto paralar ve genel para piyasaları hızla büyüyen bir ilgi alanı haline geldi. Paribu tarafından FutureBright Group iş birliğiyle yapılan 2024 yılı “Kripto Para Bilinirlik ve Algı Araştırması” bu büyümeyi ve kripto para yatırımcılarının davranışlarını derinlemesine inceleyen önemli veriler sunuyor.Türkiye, dünya genelinde kripto…

Elon Musk, her hafta gündemde kalmayı başarıyor. X’in yayınladığı şeffaflık raporu ve OpenAI’da yaşanan ayrılıklar bağlamında tepkisi ile yine gündemde kalmayı başardı. X, ayrıca GIFCT adlı yapının yönetim kurulundan da ayrıldı. Açılımı Terörizmle Mücadele için Global İnternet Forumu olan GIFCT’i kuranlar arasında Meta, Microsoft, Youtube ve X’in bulunuyordu. Bu yapı, bir nevi, dijital platformların otonom üst kontrol kurulu gibiydi… Son dönemde dijital platformlara yönelik pek çok gelişme, konuyu incelememe sebep oldu.Dijital platformlar, günümüzün en büyük güvenlik tehditlerinden biri olan terörizme ve şiddet içerikli paylaşımlara karşı mücadelede kilit rol oynamaya başladı. Bu platformlar, terörist gruplar tarafından propaganda, eleman toplama ve operasyonel…

Bugünlerde, Mossad’ın Hizbullah üyelerin yönelik çağrı cihazlarını patlatma konusu gündemde. Cep telefonları da risk altında mı? Bir de kullandığımız bütün elektronik aletlerin, bir şekilde özel hayatımıza girdiğini ve her türlü kişisel bilgilerimize ulaştığı gerçeği var. Nereye gidiyoruz?Olayın bir de diğer yüzü var: 20’nci yüzyılın karanlık gölgesi olan totalitarizm, günümüzde yeni ve beklenmedik bir form alarak karşımıza çıkıyor. Hitler’in Almanya’sı, Stalin’in Sovyetler Birliği ve Mussolini’nin İtalya’sı gibi klasik örneklerin ötesine geçen bu yeni totalitarizm, bilim ve teknolojinin nimetlerini kullanarak, George Orwell’in “1984” romanındaki distopik vizyonu gerçeğe dönüştürme potansiyeli taşıyor. Hatta dönüştürüyor!İtalyan tarihçi Emilio Gentile, totaliterizmi “antropolojik bir devrim” olarak tanımlar. Ona…

Twitter’ın son dönem gelişmeleri, platformun karmaşık ve hızla değişen tablosuna yeni boyutlar ekliyor. Öyle ki Twitter yani X’in öldüğünü söyleyenler bile çıkıyor. Elon Musk’ın partizan politikaları ve Donald Trump’ın yeniden aktif hale getirilmesi, platformun politik ve sosyal dinamiklerini derinden etkiliyor. Bu durum, Twitter’ın iç ve dış politikalarını, içerik moderasyonunu ve genel olarak platformun kimliğini sorgulamaya sebep oluyor.Musk’ın politikaları hem kullanıcı hem de reklamverenler arasında de endişelere neden oluyor. Reklamverenler, platformun politikalarının ve genel atmosferin markalarını olumsuz etkileyebileceği görüşünde. Bu durum, Twitter’ın gelir kaynaklarından birini tehdit ediyor ve platformun ekonomik sağlamlığını zayıflatıyor.Elon Musk’ın siyasi duruşu ve tweet’leri etrafındaki son tartışmalar, Twitter’ın…

ABD ve Çin de dahil olmak üzere 90’dan fazla ülke, savunma sanayiinde yapay zekâ kullanımı için iki gündür, Güney Kore’nin başkenti Seul’da bir araya geldi. Askeri otoritelerin bu buluşmasına, birkaç açıdan değineceğim…Unutmayalım! Hüner, başkalarının ürettiği savunma araçlarını en iyi şekilde üretebilmektir. Ve hünere akıl katarak rakiplerden daha farklı ve etkili araçlara sahip olmaktır.Öncelikle, savunma sanayinde yapay zekâ uygulamalarının olmazsa olmazı olan “yarı iletken” teknolojisinin belirleyici rolünü kabul etmeli ve ülkemizin bu alandaki kapasitesini sorgulamalıyız.Çip üretimi ve tasarımı, savunma araç ve sistemlerini doğrudan etkiliyor. Ve yarı iletken teknolojisi, genel bir teknoloji haline gelerek bağımlılığı artırıyor. Bu teknolojiye hâkim olan ülkeler, başka…

İstanbul’a sürücüsüz taksiler, ne zaman gelir? İstanbul’da taksi bulmakta zorlanan pek çok hemşeri için, gülümseten bir soru olabilir. Ama dünyanın pek çok yerinde otonom araçlar ve sürücüsüz taksiler gündem maddesi olmaya devam ediyor.İstanbul’da taksi ile ulaşım birkaç yıldır, ciddi sorunlar yaşıyordu. Geçen hafta, ulaşıma bir çözüm olarak yeni 2500 taksi plakası tahsisi yapıldı. UKOME’nin kararına göre, yeni taksiler mobil taksi uygulaması ve paylaşımlı yolculuk şirketi Bitaksi ile ulaşılabilir ve erişilebilir olacak. Dünyanın pek çok yerinde kullanılabilir olan Uber ve Martı Tag gibi uygulamalar hala varlık mücadelesi veriyor. Bu ayrı bir tartışma konusu.Sürücüsüz araçların başkentiİstanbul için belirsiz olan bu duruma karşılık,…

Mobil yazılı mesajlaşma uygulaması Telegram’ın kurucusu Pavel Durov’un Fransa’da gözaltına alındığı haberi, teknoloji dünyasında büyük yankı uyandırdı. Rusya doğumlu milyarder, cumartesi günü Paris dışındaki Le Bourget Havaalanı’nda özel uçağından indikten sonra tutuklandı. Yazıyı bitirdiğim saatlerde, Telegram’daki suç faaliyetlerine yönelik geniş kapsamlı bir soruşturmanın parçası olarak sorgulaması sürüyordu. Fransız yargı makamları, Durov’un gözaltı süresini 48 saat uzatma kararı aldı. Hatta, ilave bir suçla gözaltı kararının uzatılacağı konuşuluyor.Uluslararası baskılarDurov’un gözaltına alınması, Telegram’ın platformunda gerçekleşen suç faaliyetlerine yönelik uluslararası baskıların bir sonucu olarak değerlendiriliyor. Fransız yetkililer, platformda yeterli moderatör bulunmaması ve polisle iş birliği yapılmaması nedeniyle bir ön soruşturma yürütüyor.Bu süreçte, Durov’un daha…

Türkiye’de 200 milyon çift sahte marka ayakkabı üretildiğini biliyor muydunuz? Kayıt tutan olmadığına göre, belki de daha fazladır. Bir de bunların rakibi olan, ithal sahte markalar var. Bu da ayrı bir tuhaflık.Tuhaf başka bir şey daha anlatayım. Laleli ve Gedikpaşa’da faaliyet gösteren, sahte marka üreten ayakkabı sektörünün en büyük oyuncularından biri yeni batmış. Zaten kayıt dışı faaliyet gösterdiği için battığı resmi olarak görünmüyor. Görünmüyor ama kendisi batarken reel sektörün zararlarını peşi sıra bıraktı. Battı mı, kepenk mi kapattı, o da ayrı bir tartışma konusu.Buyurun bir başka vakıa: Bodrum’un ana caddesinde, dünyaca ünlü bir markanın sahte mağazası olduğunu da yeni öğrendim.…

Sığırcık kuşlarının, on binlercesinin akşam üzeri gökyüzünde bulut halinde dans etmelerine hiç şahit oldunuz mu? Sanki bir orkestra eşliğinde, son sürat dalgalar oluşturarak hareket ediyorlar. Sığırcıkların bu dansı, pek çok bilim adamı için ilham kaynağı oldu. Otonom sürüşlerde, bu kadar süratle hareket etmelerine rağmen hiç çarpışma yaşamıyorlar. En çok da uçan mikro dronlar için bu gerekiyor.EPFL (İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü) araştırmacıları, sığırcık sürülerinin koordineli hareketlerinden ilham alarak mikro drone’ların sürü halinde uçuşlarını optimize eden bir algoritma geliştirdi. Algoritma, sığırcıkların döngüsel hareketleri ve dinamik yer değiştirmelerini taklit ederek, mikro drone sürülerinin hızlı ve çarpışmasız uçuşunu sağlıyor. Bu tür algoritmalar, mikro drone…