Yazar: Çetin ÜNSALAN

Herkesin ve her zirvenin gündeminde bir başlık var. Yapay zekâ… Davos’ta büyük dönüşüm tartışılırken de herkes buna kafa yoruyor, bunun büyük bir teknoloji balonu olma ve ekonomiye zarar verme riskine dikkat çekerken Financial Times’ta konuyu köşesine taşıyan Nobel ödüllü Prof. Dr. Daron Acemoğlu’nda da…Şu bir gerçek ki üretken boyutuna geçtiğimizden beri büyük bir hızla mesele gündemdeki yerini sağlamlaştırırken, ABD-Çin rekabetinde dahi konu öne çıkıyor, Paris’te yapay zekâ konulu bir zirveyle de Avrupa geride kalmamanın hesaplarını yapıyor.Son bir raporlama daha geldi. Danışmanlık şirketi Ernst & Young, üretken yapay zekânın iş gücü piyasasına ve ekonomi üzerine etkilerini çerçeveleyen bir rapor ortaya koydu.…

Türkiye’nin 2024 yılı itibariyle nüfusu açıklandı. Kaç kişi olduğumuzdan çok ortaya çıkan tespitler önemli. Öncelikle 34,4 yaş ortalamasına gelen ve hızla yaşlanan bir toplum olmaya başladık.Yani demografik avantajı kullanmak adına önümüzdeki zaman kısalıyor. Bir diğer nokta ise il ve ilçelerde yaşayan nüfusun, toplama oranının yüzde 93,4’e ulaşması. Şimdi bu iki faktörü bir arada değerlendirdiğinizde ekonomik olarak refahı yakalamış olmak gerekiyor.Hem stratejik sektör olan tarım hem de kent nüfusunun istihdamı, beraberinde gelen emeklilik baskısı Türkiye’yi teknolojiyi sadece kullanan değil, üreten bir toplum olmaya zorunlu kılıyor.Üstelik bu alanda start-up ekosistemi açısından da büyük potansiyel taşıyan özellikler taşıyoruz. ABD-Çin rekabetinin gölgesinde meseleleri izlemek…

Dünyada ticaret savaşları, çipler üzerinden aslında bir teknoloji mücadelesinin izlerini taşırken, yapay zekâdaki Çinli hamleyle birlikte gerçekler su üstünde çıktı. Kritik madenler ya da çip derken, gerçek savaşın veride olduğu anlaşıldı.2025 yılı Davos’un gündeminde de önemli ölçüde tartışılan, birçok uluslararası rapora giren yapay zekâ faktörü, Trump döneminin teknoloji devlerinin birlikte verdiği fotoğrafla farklı bir anlama gelirken, birdenbire Çin’den çıkan bir yapay zekâ uygulaması dengeleri altüst etti.DeepSeek, sadece bir alternatif ürün olarak ortaya çıkmadı. Bir tarafta trilyon dolarlık değer kayıplarına neden olurken, parayla sunulan hizmetlerin ücretsiz de olabileceğini ve teknolojinin sadece tek merkezde üretilmeyeceğini gösterdi.Yıllar önce Türkiye pazarında çocuk bezi pazarında…

Teknolojinin ve ekonomilerin geçilmesine paralel, iklim kriziyle birlikte okunduğunda, ön plana çıkan bir numaralı konu enerji. Enerjinin hangi kaynaklardan üretildiği ya da arz güvenliğinin olup olmadığı önemli başlık olarak ortaya çıktı.Zira sadece teknolojinin, hatta yapay zekânın gelişmesiyle birlikte ortaya çıkan veri noktaları, mevcuttan çok daha büyük bir enerji ihtiyacını da gündeme getiriyor. Elbette bu enerjinin de iklim krizine karşı mücadelenin parçası olması bakımından temiz enerjiden üretilmesi, önümüzdeki süreçte kaçınılmaz kurallardan biri haline gelecek.Bu nedenle Çin’deki bir araştırma büyük önem taşıyor. “Yapay Güneş olarak isimlendirilen nükleer füzyon reaktörü EAST kendi rekorunu kırdı. Plazma döngüsünü iki katına çıkaran Çin’in ‘Yapay Güneş’i sınırsız…

İsveçli sanatçı Genberg’in 25 yıllık hayali, ayın üzerine kurulacak bir evin yola çıktığından haberiniz var mı? Minyatür bir ev SpaceX’in Falcon9 roketiyle uzay yolculuğunda. “Moonhouse adı verilen 12 cm uzunluğunda, 8 cm genişliğinde ve 10 cm yüksekliğindeki bu minik yapı, klasik İsveç evlerinden ilham alıyor.”Şimdi bu bir fantezi mi? Yoksa bir hayali gerçekleştirmek için koca bir uzay teknolojisinin kullanılması mı? Hiçbiri değil. Burada asıl önemli olan malzeme bili açısından uygulamanın çok önemli olması.Ayın yüzeyine minyatür de olsa bir ev kondurmak çılgınca gelebilir ama burada asıl kritik olan, bu minik evin oradaki koşullarda nasıl tepkimeler vereceği. Çünkü bu sonuçlar, yarın uzayda…

Teknoloji ekonomideki büyük bir değişimi domine ederken, kullanıcı olarak sayısı fazla, fonksiyonellik olarak tartışmalı noktadaki ülkemizde meseleyi gerçek gündem haline dönüştürmemiz gerekiyor.Son yayınlanan Dünya Ekonomik Forumu’nun Geleceğin Meslekleri 2025 Raporu’na göre gelenler ile kaybolan iş becerileri arasındaki farka baktığımızda kimsenin işsiz kalmayacağını, sadece süreci kaçıranların büyük sorun yaşayacağını görüyorsunuz.Yapay zekâyı tam sindirememişken, Sam Altman’ın süper zekâdan bahsettiğini ve sürecin hızlanacağını da dikkate alırsanız, sanırım artık ders çalışmamız gerektiğini anlarsınız. Öncelikle iş becerilerindeki dönüşüm önümüzdeki 5 yıl içinde önemli mesafe kat edeceği rapora yansımış durumda.Peki işin içinde bir de süper zekâ süreci girerse ve bin günlerden bahsedilen bir çerçevede hayatımıza gireceği…

İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç, 2025 yılında yapay zekânın endüstri ile buluşması gereken bir dönem olduğunu belirtti. Kavramın bir moda sözcük olmaktan çıkıp, hayata geçmesinin önemine değinen İTO Başkanı son derece haklı.Haklı olmasına haklı da, endüstrinin dönüşümünün verimlilik esaslı yapılması, yapay zekânın ve dijital teknolojilerin burada kullanılması çok önemli iken zaman alacaktır. Fakat ticaret hayatında durum bu kadar marjlı değil.Bilhassa elektronik ticaretin gelişmesi ve burada dünya ölçeğinde pozisyonların alınmasıyla birlikte, ticaret odası üyelerinin çok daha fazla meselenin içinde olması ve yurtiçi pazarı yabancılara kaptırmadan atağa geçmesi gerekiyor.Elbette sürekli vergi çıkartılan, keyfi uygulamalara dönük bir alan olmaktan kurtarmak zorunda olduğumuz…

Türkiye ekonomisinin büyüklüğünün son açıklanan rakamlar ışığında 1,1 trilyon dolar civarında olduğu belirtiliyor. Elbette burada açıklanan veriler baz alınıyor. Aşırı değerli TL faktörünü ve kur matematiğini ortaya koyduğunuzda gerçekçi rakamın 750 – 800 milyar dolar civarında olduğunu söylemek lazım.Bununla birlikte dünya ekonomisinde yıllardır aldığımız pay yüzde 1’i aşmadı. İhracatımızdaki yüksek teknoloji ürün ve hizmetlerin oranı da yüzde 3,5 seviyesinde dolaşıp duruyor.Yani çok ders çalışmamız gerekiyor. Doğru mukayeseyi yapabilmemiz için ise son 15 yılda dünyanın en ilk 10 şirketindeki sıralama değişimine bakmamız şart. İlk 10 geleneksel sektörlerden çıkıp, teknoloji odaklı şirketlerin oluştuğu bir yapıyı bize anlatıyor.Hatta son örnek ABD’li Apple… Büyüklüğü…

Türkiye’nin nüfusunu mercek altına aldığımızda dikkatle yürütülmesi gereken bir süreçle karşı karşıya kaldığımızı görüyoruz. Bugün yaş ortalaması 33’e gelen ülkemizin, önümüzdeki 10 yılda ‘genç ülke’ olma özelliğini yitireceği demografik sonuçlarla karşımızda.Fakat bunun çaresi de sadece nüfus sayısını arttırma hamlesi değil. Çünkü bir ülkede kaç kişi olduğunuzun değil, kaç nitelikli insan olduğunuzun önemi var. Bu fotoğraf sizin geleceğe ilişkin ekonomik durumunuzu belirler.Şüphesiz her meslekten insan kaynağının bulunamadığı bugünlerde, geleceğe yönelik de ders çalışmamız gereken alanlar var. TÜİK’in son verilerine göre geleceğin ekonomisini yaratacak kritik işgücümüzü kaybediyoruz.Beyin göçü oranına baktığınızda en çok gidenlerin sıralaması dikkat çekici. Biyoinovasyonun ve biyoteknolojinin tüm buluşların temelinde…

Geçen haftanın en önemli teknolojik başlıklarından biri Google tarafından duyurulan yeni çipler oldu. Tanıtımı yapılan kuantum çiplerin işleri nasıl hızlandıracağı ise uzmanlar tarafından şu örnekle anlatılıyor: “Çip, süper bilgisayarların 10 septilyon yılda yapacağı hesaplamayı 5 dakikadan kısa sürede gerçekleştirdi.”Çalışmalar başladığına göre, çip meselesi de aşılırsa, teknolojik olarak hangi noktaya gelirsek gelelim ciddi sorunlarla karşı karşıya kalacağımız açık. Elbette bir yandan hızın getirdiği inanılmaz teknolojik boyutlara ulaşacağız, ama öbür yandan da siber güvenlik başta olmak üzere birçok problemi önümüzde bulacağız.Kuantum bilgisayarların devreye girmesiyle, sistemi oluşturan 1 ve 0 bileşenlerin ortadan kalkacağını düşünürseniz, tamamen korunmasız ve ezberlerin bozulduğu, hatta oyunun yeni baştan…