Türkiye’de katma değer döngüsünü araştıran rapora göre, 2021 yılında Ar-Ge harcamalarındaki büyümenin ana unsurunu sanayi firmaları oluşturuyor.
Turkishtime tarafından hazırlanan “Ar-Ge 250, Türkiye’nin En Çok Ar-Ge Harcaması Yapan Şirketleri” araştırmasında yer aln 500 firma Ar-Ge harcamasını 25 milyar 449 milyon TL’ye çıkardı. Araştırmaya göre 2021 yılında en fazla Ar-Ge harcaması yapan şirket, önceki yıla göre 2 milyar 258 milyon TL’lik artış ile 5 milyar 615 milyon TL harcamayla Aselsan oldu.
Araştırmanın kapsamını firmaların 2021 yılında Ar-Ge harcamaları, 2022 yılı için planlanan Ar-Ge harcamaları, Ar-Ge personel sayısı, 2021 yılında Ar-Ge merkezlerinde alınan; patent sayısı, faydalı model sayısı, tasarım tescil sayısı, marka sayısı Ar-Ge 250 araştırmasının temel datalarını oluşturdu.
İlk 50 firmanın 2021 yılındaki Ar-Ge yatırımları toplamının yüzde 65,93’lük bölümünü sanayi savunma firmaları oluşturdu. Bu oran 2020 yılında yüzde 60,7 düzeyindeydi. İlk 50 firma yatırımının 2017-2021 arasında sırasıyla yüzde 50,8, yüzde 49,7, yüzde 58,2, yüzde 55,9, yüzde 62,8 gibi çok yüksek bölümünü sadece Aselsan, TUSAŞ, Roketsan, TEİ ve Havelsan gibi TSK Vakfı’nın beş önemli firmasının gerçekleştirdiği görülüyor.

En fazla Ar-Ge yapan ilk 50 firma sektörel olarak sıralandığında 2021 yılında savunma sanayi firmalarının yüzde 66,3, otomotiv endüstrisinin yüzde 12,5, beyaz eşya ve elektronik firmalarının yüzde 5,5, ilaç firmalarının ise yüzde 1,6 pay aldıkları görülüyor.
Ford Otosan ve Tofaş, son beş yıl toplamında savunma sanayi dışında en yüksek Ar-Ge yatırımı yapan iki firma olarak dikkat çekiyorlar. Özellikle Mercedes-Benz (MBT), MAN ve BSH gibi yabancı ve Ford, Tofaş, Oyak Renault gibi yarı-yabancı firmalar başardıkları Ar-Ge projelerinin referansı ve ülkemizin Ar-Ge teşviklerinin katkısı ile artık Avrupa’daki Genel Merkezleri’ni Ar-Ge ve Ürün Geliştirme projelerini Türkiye’ye kaydırma konusunda artık daha etkili oldukları gözleniyor.
Listenin ilk 100’ünde yer alan firmaların toplam proje sayısı 7803 iken listenin en başında yine Ar-Ge birincisi Aselsan yer alıyor. 1094 proje sayısıyla (2020 yılında bu sayı 749’du) listenin en başında yer alan Aselsan’ı; World Medicine (449), Petlas (366), Deva (283), Abdi İbrahim (154), Dyo Boya (153), Roketsan (132), Perfetti Van Melle (120), Polifarma (119) ve Vem İlaç (113) takip ederek bu kategoride ilk 10’da yer alıyor.
SIRA | ŞİRKET | 2021 patent sayısı |
1 | TURKCELL TEKNOLOJİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME A.Ş. | 114 |
2 | NETAŞ TELEKOMÜNIKASYON A.Ş | 64 |
3 | TOFAŞ TÜRK OTOMOBIL FABRIKASI A.Ş. | 56 |
4 | TIRSAN TREYLER SANAYI VE TICARET A.Ş | 50 |
5 | BSH (BOSCH/SIEMENS) EV ALETLERI SAN. VE TIC. A.Ş. | 49 |
6 | TURAŞ GAZ ARMATÜRLERI SAN. VE TIC. A.Ş. | 37 |
7 | ASELSAN ELEKTRONIK SANAYI VE TICARET A.Ş. | 34 |
8 | KORDSA TEKNIK TEKSTIL A.Ş. | 28 |
9 | MULTI TOHUM TARIM SAN. VE TIC. A.Ş. | 24 |
10 | TUSAŞ TÜRK HAVACILIK VE UZAY SANAYİ A.Ş. | 21 |
11 | BOSCH SANAYI VE TICARET A.Ş. | 21 |
Araştırma linki: https://turkishtimedergi.com/arge250/